Na de definitieve goedkeuring van het Vlaams Mantelzorgplan in december 2022, werden vijf projecten in de steigers gezet om de doelstellingen in het Mantelzorgplan tot uitvoering te brengen. Deze projecten worden sinds deze zomer tot eind 2024 uitgerold:
Eén op vijf werkenden is vandaag mantelzorger. Dit project sensibiliseert werkgevers, werkgeversorganisaties, vakbonden, arbeidsgeneeskundige diensten en preventiediensten om aandacht te hebben voor mantelzorgers op de werkvloer en hun zorg-werk-leven-balans. Er worden vanaf dit najaar infosessies rond mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid georganiseerd voor intermediairen en werkgevers(organisaties), evenals train-de-trainer opleidingen voor HR-medewerkers en directie. Een ‘A tot Z’-begeleidingstraject ondersteunt ondernemingen bij het implementeren van een mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid. Wervend communicatiemateriaal activeert initieel werkgevers en helpt hen vervolgens de boodschap verder uit te dragen.
Heb je interesse in een infosessie, opleiding of begeleidingstraject als onderneming, lokaal bestuur, organisatie of zelfstandige? Ken je mantelzorgers die positief bejegend worden door hun werkgever en hierover willen getuigen? Contacteer projectleider Hilde Weckhuysen via hweckhuysen@samenferm.be. Meer info vind je op www.mantelzorgvriendelijkondernemen.be.
Dit project zet sterk in op sensibilisering rond jonge mantelzorgers in maatschappij en onderwijs, zodat zij in hun dagelijkse context beter (h)erkend en ondersteund worden. De projectpartners willen de zichtbaarheid van jonge mantelzorgers enerzijds verhogen door middel van een sensibiliseringscampagne. Daarnaast worden er projecten uitgerold die inzetten op ondersteuning in secundaire scholen via de methodiek ‘Samen naar een mantelzorgvriendelijke school’. Ook voor het hoger onderwijs wordt vanaf volgend jaar een toolbox verspreid met maatregelen en acties om jonge mantelzorgers te ondersteunen in de hogeschool of universiteit. Voor beide onderwijsniveaus worden communicatiepakketten verspreid en lerende netwerken opgericht.
Wil je als onderwijsprofessional jonge mantelzorgers in jouw onderwijsinstelling beter ondersteunen via een project of toolbox? Contacteer voor het secundair onderwijs projectleider Ilse Janssens via ilse.janssens@samana.be. Contacteer voor het hoger onderwijs projectleider Naomi De Bruyne via naomi.debruyne@steunpuntmantelzorg.be.
Scharniermomenten in een zorgproces – zoals opname of ontslag in het ziekenhuis, de verhuis na een (semi-)residentiële setting of een palliatieve zorgsituatie – zijn niet alleen voor de zorgvrager, maar ook voor de mantelzorger ingrijpende momenten. Toch worden mantelzorgers op deze cruciale momenten vaak vergeten. Dit project wil zorgprofessionals sensibiliseren om mantelzorgers te betrekken bij het zorgproces en beslissingen over de zorg van hun naaste. Vanaf dit najaar verspreiden we tools en goede praktijken, onder meer via een lerend netwerk. Er worden inspiratiemomenten georganiseerd voor medewerkers in ziekenhuizen en de thuiszorg, en opleidingen voor diensten maatschappelijk werk. Het bestaande navormings- en opleidingsaanbod voor zorgkundigen in de thuiszorg en in de (semi)-residentiële zorg wordt onderworpen aan een mantelzorgtoets en waar nodig geoptimaliseerd.
Een brede sensibiliseringscampagne moet het thema op de radar van zorg- en welzijnsprofessionals zetten. Het belang van multidisciplinair overleg tijdens scharniermomenten wordt extra benadrukt door middel van een sensibiliseringsactie gericht op huisartsen.
Heb je als professional interesse in een inspiratiemoment of opleiding rond het betrekken van mantelzorgers tijdens scharniermomenten? Wil je zelf graag een goede praktijk delen of communicatiemateriaal helpen verspreiden? Contacteer projectleider Marijn Loozen via marijn.loozen@okra.be. Hij leidt het project samen met Sarah Van den Bogaert.
Mantelzorgers zijn de stille helden van onze zorg. Ze schenken vooral aandacht aan de noden van de degene voor wie ze zorgen en zien dat als vanzelfsprekend, maar ook hun draagkracht kent zijn grenzen. Dit project sensibiliseert rond de bespreekbaarheid van psychische noden bij mantelzorgers en voorziet in een overzicht van laagdrempelige vormen van psychosociale ondersteuning. Zo wordt het aanbod op de nulde en eerste lijn (o.a. eerstelijnspsychologische functie) en het aanbod aan psycho-educatiepakketten voor mantelzorgers geïnventariseerd en aangevuld met een module ‘ontspoorde zorg’. Lesgevers en coaches zullen worden opgeleid rond ontspoorde zorg, en ook in de opleiding of nascholing voor huisartsen en psychologen willen de projectpartners een module rond het thema laten opnemen. Het aanbod voor mantelzorgers wordt vanaf 2024 bekendgemaakt.
In een vijftal eerstelijnszones wordt er geëxperimenteerd met psycho-educatiepakketten op basis van de lokale noden van mantelzorgers. Er worden co-creatietrajecten opgezet, in nauw overleg met de lokale zorg- en welzijnsactoren en de doelgroepen. Hierbij wordt aandacht besteed aan het bereiken van kwetsbare groepen van mantelzorgers, met een psycho-educatiepakket op maat. Tenslotte zet het project met een brede sensibiliseringsactie in op het bespreekbaar maken van psychosociale noden bij mantelzorgers.
Heb je als professional of mantelzorger interesse in het aanbod? Wil je zelf graag een goede praktijk delen of communicatiemateriaal helpen verspreiden? Contacteer projectleider Mario Schelfhout via mario.schelfhout@lm.be.
Mantelzorgers zien niet langer het bos door de bomen van verlofstelsels, premies en statuten die verspreid zitten over verschillende instanties. Met de vernieuwing en promotie van de website www.mantelzorgers.be, wordt voorzien in een centraal informatiepunt dat basisinformatie rond mantelzorg toegankelijk en helder bundelt. Ook professionals (vanuit onderwijs, lokale besturen, zorg, welzijn en werkgevers) vinden er relevante informatie over het werken met en voor mantelzorgers. De vernieuwde website wordt in januari 2024 gelanceerd en gepromoot als centraal informatiepunt.
Heb je vragen over de vernieuwde website? Contacteer dan projectleider Merel Thiers via merel@vivel.be.
Hoe komen de projecten tot stand?
De Vlaamse Overheid investeert 1 miljoen euro aan relancemiddelen om deze projecten uit te voeren, samen met de mantelzorgverenigingen, het Vlaams Expertisepunt Mantelzorg (ingekanteld bij VIVEL) en partners vanuit onderwijs, opgroeien, werk, jeugd, lokale besturen, geestelijke gezondheidszorg, gehandicaptenzorg, zorg en welzijn.
Deze partners zetelen in vier thematische werkgroepen (weergegeven in onderstaand schema), die samen met de projectleiders instaan voor de uitwerking van de projecten. Het project mantelzorgers.be, geleid door het VEM, valt niet onder een thematische werkgroep, maar wordt in alle werkgroepen en op bestaand overleg tussen het VEM en VMP geagendeerd. Onder de thematische werkgroep ‘administratie en rechten’ valt geen project, gezien het in deze fase gaat om budgetneutrale acties.
