Vivel, Auteur bij VIVEL

Mantelzorgplan: stand van zaken

Na de definitieve goedkeuring van het Vlaams Mantelzorgplan in december 2022, werden vijf projecten in de steigers gezet om de doelstellingen in het Mantelzorgplan tot uitvoering te brengen. Deze projecten worden sinds deze zomer tot eind 2024 uitgerold:

Eén op vijf werkenden is vandaag mantelzorger. Dit project sensibiliseert werkgevers, werkgeversorganisaties, vakbonden, arbeidsgeneeskundige diensten en preventiediensten om aandacht te hebben voor mantelzorgers op de werkvloer en hun zorg-werk-leven-balans. Er worden vanaf dit najaar infosessies rond mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid georganiseerd voor intermediairen en werkgevers(organisaties), evenals train-de-trainer opleidingen voor HR-medewerkers en directie. Een ‘A tot Z’-begeleidingstraject ondersteunt ondernemingen bij het implementeren van een mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid. Wervend communicatiemateriaal activeert initieel werkgevers en helpt hen vervolgens de boodschap verder uit te dragen.

Heb je interesse in een infosessie, opleiding of begeleidingstraject als onderneming, lokaal bestuur, organisatie of zelfstandige? Ken je mantelzorgers die positief bejegend worden door hun werkgever en hierover willen getuigen? Contacteer projectleider Hilde Weckhuysen via hweckhuysen@samenferm.be. Meer info vind je op www.mantelzorgvriendelijkondernemen.be.

Dit project zet sterk in op sensibilisering rond jonge mantelzorgers in maatschappij en onderwijs, zodat zij in hun dagelijkse context beter (h)erkend en ondersteund worden. De projectpartners willen de zichtbaarheid van jonge mantelzorgers enerzijds verhogen door middel van een sensibiliseringscampagne. Daarnaast worden er projecten uitgerold die inzetten op ondersteuning in secundaire scholen via de methodiek ‘Samen naar een mantelzorgvriendelijke school’. Ook voor het hoger onderwijs wordt vanaf volgend jaar een toolbox verspreid met maatregelen en acties om jonge mantelzorgers te ondersteunen in de hogeschool of universiteit. Voor beide onderwijsniveaus worden communicatiepakketten verspreid en lerende netwerken opgericht.

Wil je als onderwijsprofessional jonge mantelzorgers in jouw onderwijsinstelling beter ondersteunen via een project of toolbox? Contacteer voor het secundair onderwijs projectleider Ilse Janssens via ilse.janssens@samana.be. Contacteer voor het hoger onderwijs projectleider Naomi De Bruyne via naomi.debruyne@steunpuntmantelzorg.be.

Scharniermomenten in een zorgproces – zoals opname of ontslag in het ziekenhuis, de verhuis na een (semi-)residentiële setting of een palliatieve zorgsituatie – zijn niet alleen voor de zorgvrager, maar ook voor de mantelzorger ingrijpende momenten. Toch worden mantelzorgers op deze cruciale momenten vaak vergeten. Dit project wil zorgprofessionals sensibiliseren om mantelzorgers te betrekken bij het zorgproces en beslissingen over de zorg van hun naaste. Vanaf dit najaar verspreiden we tools en goede praktijken, onder meer via een lerend netwerk. Er worden inspiratiemomenten georganiseerd voor medewerkers in ziekenhuizen en de thuiszorg, en opleidingen voor diensten maatschappelijk werk. Het bestaande navormings- en opleidingsaanbod voor zorgkundigen in de thuiszorg en in de (semi)-residentiële zorg wordt onderworpen aan een mantelzorgtoets en waar nodig geoptimaliseerd.

Een brede sensibiliseringscampagne moet het thema op de radar van zorg- en welzijnsprofessionals zetten. Het belang van multidisciplinair overleg tijdens scharniermomenten wordt extra benadrukt door middel van een sensibiliseringsactie gericht op huisartsen.

Heb je als professional interesse in een inspiratiemoment of opleiding rond het betrekken van mantelzorgers tijdens scharniermomenten? Wil je zelf graag een goede praktijk delen of communicatiemateriaal helpen verspreiden? Contacteer projectleider Marijn Loozen via marijn.loozen@okra.be. Hij leidt het project samen met Sarah Van den Bogaert.

Mantelzorgers zijn de stille helden van onze zorg. Ze schenken vooral aandacht aan de noden van de degene voor wie ze zorgen en zien dat als vanzelfsprekend, maar ook hun draagkracht kent zijn grenzen. Dit project sensibiliseert rond de bespreekbaarheid van psychische noden bij mantelzorgers en voorziet in een overzicht van laagdrempelige vormen van psychosociale ondersteuning. Zo wordt het aanbod op de nulde en eerste lijn (o.a. eerstelijnspsychologische functie) en het aanbod aan psycho-educatiepakketten voor mantelzorgers geïnventariseerd en aangevuld met een module ‘ontspoorde zorg’. Lesgevers en coaches zullen worden opgeleid rond ontspoorde zorg, en ook in de opleiding of nascholing voor huisartsen en psychologen willen de projectpartners een module rond het thema laten opnemen. Het aanbod voor mantelzorgers wordt vanaf 2024 bekendgemaakt.

In een vijftal eerstelijnszones wordt er geëxperimenteerd met psycho-educatiepakketten op basis van de lokale noden van mantelzorgers. Er worden co-creatietrajecten opgezet, in nauw overleg met de lokale zorg- en welzijnsactoren en de doelgroepen. Hierbij wordt aandacht besteed aan het bereiken van kwetsbare groepen van mantelzorgers, met een psycho-educatiepakket op maat. Tenslotte zet het project met een brede sensibiliseringsactie in op het bespreekbaar maken van psychosociale noden bij mantelzorgers.

Heb je als professional of mantelzorger interesse in het aanbod? Wil je zelf graag een goede praktijk delen of communicatiemateriaal helpen verspreiden? Contacteer projectleider Mario Schelfhout via mario.schelfhout@lm.be.

Mantelzorgers zien niet langer het bos door de bomen van verlofstelsels, premies en statuten die verspreid zitten over verschillende instanties. Met de vernieuwing en promotie van de website www.mantelzorgers.be, wordt voorzien in een centraal informatiepunt dat basisinformatie rond mantelzorg toegankelijk en helder bundelt. Ook professionals (vanuit onderwijs, lokale besturen, zorg, welzijn en werkgevers) vinden er relevante informatie over het werken met en voor mantelzorgers. De vernieuwde website wordt in januari 2024 gelanceerd en gepromoot als centraal informatiepunt.

Heb je vragen over de vernieuwde website? Contacteer dan projectleider Merel Thiers via merel@vivel.be.

Hoe komen de projecten tot stand?

De Vlaamse Overheid investeert 1 miljoen euro aan relancemiddelen om deze projecten uit te voeren, samen met de mantelzorgverenigingen, het Vlaams Expertisepunt Mantelzorg (ingekanteld bij VIVEL) en partners vanuit onderwijs, opgroeien, werk, jeugd, lokale besturen, geestelijke gezondheidszorg, gehandicaptenzorg, zorg en welzijn.

Deze partners zetelen in vier thematische werkgroepen (weergegeven in onderstaand schema), die samen met de projectleiders instaan voor de uitwerking van de projecten. Het project mantelzorgers.be, geleid door het VEM, valt niet onder een thematische werkgroep, maar wordt in alle werkgroepen en op bestaand overleg tussen het VEM en VMP geagendeerd. Onder de thematische werkgroep ‘administratie en rechten’ valt geen project, gezien het in deze fase gaat om budgetneutrale acties.

Opleidingsaanbod praktijkondersteuners en -verpleegkundigen

Wat?
Elke huisarts in Vlaanderen en Brussel kan een tegemoetkoming in de loonkost van praktijkondersteuners en -verpleegkundigen krijgen. Daarbij is ook 800 euro voorzien voor extra vorming. Meer informatie over de voorwaarden en hoe je die kan indienen, vind je hier.

Aanbod op VIVEL Academie
Vanaf vandaag vind je alle opleidingen die in aanmerking komen voor de verhoogde tegemoetkoming gebundeld op VIVEL Academie onder het thema ‘Praktijkondersteuning’. Dit overzicht biedt de aankomende opleidingen van het jaar 2023 en werd samengesteld door Domus Medica samen met het postgraduaat VIHP (Verpleegkundige in de Huisartsenpraktijk) aan de Universiteit Antwerpen en Arteveldehogeschool. In januari 2024 voorzien we een update met aanbod voor het voorjaar 2024.

Opleiding die mogelijks in aanmerking komt?
De lijst met opleidingen is voorlopig beperkt tot enkele grote opleidingsaanbieders. Op basis van het huidige aanbod zal het Departement Zorg nog objectieve criteria en een procedure opstellen om het aanbod van andere organisatoren toe te voegen aan de catalogus. Dit is gepland in het voorjaar 2024. Tot dan zullen er geen nieuwe opleidingen worden toegevoegd.

Heb je hierover vragen? Contacteer dan het Departement Zorg (team Eerste Lijn) via eerstelijn@vlaanderen.be

Terugblik Zomerzwaai-evenement

Het Zomerzwaai-evenement van 14 september 2023 was een avond vol warme emoties, inspiratie en oprechte waardering voor onze uittredende voorzitter, Gerrit Rauws. Dit unieke evenement vond plaats in het betoverende BELvue Museum in Brussel en bood ons de gelegenheid om twee bijzondere momenten te vieren: het afscheid van een visionaire leider en het welkom heten van een nieuwe fase onder het voorzitterschap van Kristof Vanden Berghe.

De avond startte met een feestelijke ontvangst. Daarna zetten we Gerrit Rauws letterlijk en figuurlijk in de bloemetjes via warme toespraken en een schilderij van Zonnelied vzw.

Tijdens het evenement was er ruimschoots de gelegenheid om te netwerken en contacten te leggen. Het was een genoegen om collega-professionals uit de sector te ontmoeten en te praten over gedeelde doelen en visies. Daarnaast werden we door gekostumeerde gidsen meegenomen in de kleine en grote verhalen van het museum.

Het Zomerzwaai-evenement van 2023 was in de eerste plaats een eerbetoon aan Gerrit Rauws, en het was een succes dankzij de aanwezigheid en betrokkenheid van onze gewaardeerde gasten. Namens VIVEL willen we nogmaals onze diepe dankbaarheid uitspreken aan iedereen die deze avond zo bijzonder heeft gemaakt.

Als allereerste voorzitter stond Gerrit aan de wieg van onze organisatie. We zullen voortbouwen op zijn verwezenlijkingen en blijven werken aan de groei en bloei van onze organisatie. We kijken met trots op wat gerealiseerd is en vol enthousiasme naar wat voor ons ligt.

Tot slot wensen we Kristof Vanden Berghe alle succes toe!

Vorige afbeelding.

Volgende afbeelding

Beweging op verwijzing breidt uit

Kiezen voor een actievere levensstijl? Dat wordt nog makkelijker. Want Bewegen Op Verwijzing breidt uit! Vanaf nu kunnen niet alleen (huis)artsen doorverwijzen naar een Bewegen Op Verwijzing-coach, maar ook podologen, ergo- en kinesitherapeuten, maatschappelijk werkers, apothekers, vroedvrouwen, diëtisten, psychologen en verpleegkundigen.

Vorig jaar schakelden 2.258 Vlamingen een Bewegen Op Verwijzing-coach in om hen te helpen om meer te bewegen. En met succes, want maar liefst 92% was tevreden met het resultaat.

Waarom meer bewegen?
Voldoende bewegen heeft tal van voordelen: minder kans op hart- en vaatziekten, een betere nachtrust en een hoger concentratievermogen. Je voelt je beter in je vel, je hebt minder kans op depressie en je slaapt beter. Maar meer willen bewegen is één ding, het ook effectief doen een ander. De helft van de mensen die meer willen bewegen, komt er niet toe. Dat blijkt uit een recente systematische review. Hulpverleners spelen hierin een cruciale rol, maar zij kunnen er niet altijd de nodige tijd voor vrijmaken. Om hen én hun patiënten/cliënten te ondersteunen, is er Bewegen Op Verwijzing.

Wat doet een Bewegen Op Verwijzing-coach?
Een Bewegen Op Verwijzing-coach zorgt voor professionele begeleiding en maakt een beweegplan op maat. De coach motiveert, ondersteunt en helpt waar nodig. Elke stap naar meer beweging telt.

Wie komt in aanmerking?
In eerste instantie denken we aan diegenen waarvan je weet dat ze weinig bewegen en/of vaak lang stilzitten. Maar ook bij aandoeningen, zoals overgewicht en obesitas, chronische nek- en rugpijn, diabetes type I en II, depressie, hypertensie, angst, … is lichaamsbeweging aanbevolen. Ontdek 32 aandoeningen waarbij beweging helpt op www.bewegenbijziekte.be.

Waarom een verbreding? 
Wie beroep wil doen op een kwaliteitsvolle en betaalbare coach, heeft een verwijsbrief nodig. In eerste instantie werd die gegeven door de huisarts. Maar omdat het voor een goede preventieve gezondheidszorg essentieel is om zoveel mogelijk mensen in beweging te zetten en omdat andere beroepsgroepen ook vragende partij waren, krijgen nu meer hulpverleners de kans om door te verwijzen. Door deze verbreding creëren we een multidisciplinaire aanpak en kunnen we meer mensen helpen.

Bewegen Op Verwijzing werkt 
Bewegen Op Verwijzing werd vorig jaar in 12 pilootregio’s uitgetest. Daaruit blijkt dat de aanpak van de coaches wérkt: 75% van de participanten had op het einde van het traject de beweegdoelstelling volledig behaald en 17% gedeeltelijk. Die positieve cijfers worden nog eens weerspiegeld in het feit dat 8 op de 10 verwijzers ook in de toekomst opnieuw gebruik willen maken van Bewegen Op Verwijzing.   

Hoe doorverwijzen?
Hulpverleners staan er dus niet alleen voor om hun patiënten/cliënten in beweging te zetten! Iemand doorverwijzen kan op verschillende manieren: via de online verwijstool, een papieren verwijsblok (te bestellen op www.bewegenopverwijzing.be) of een eigen verwijsbrief. Een officiële verwijsbrief motiveert de patiënt/cliënt en zorgt ervoor dat ze, aan een erg voordelig tarief, beroep kunnen doen op een professionele en goed opgeleide Bewegen Op Verwijzing-coach.

E-learning
Daarnaast wordt een uitgebreide e-learning voorzien om de doorverwijzers op te leiden en te ondersteunen. In samenwerking met Vlaams Instituut Gezond Leven, Diabetes liga, logo’s en vertegenwoordigers uit een aantal beroepsgroepen wordt de laatste hand gelegd aan een e-learning die professionals helpt bij het gebruik van de methodiek Bewegen op verwijzing én HALT2diabetes. Deze zal eind dit jaar voor professionals worden opengesteld en wordt later verder toegelicht.

Bewegen op Verwijzing wordt gefinancierd door het departement Zorg en gecoördineerd door het Vlaams Instituut Gezond Leven vzw samen met verschillende partners, zoals de Vlaamse Logo’s, VIVEL, Domus Medica, de mutualiteiten en VVSG.

Drie jaar zorgraden: 60 x van harte gefeliciteerd!

Vandaag is het 1 juli 2023. Een belangrijke mijlpaal, want het is dan precies drie jaar geleden dat de zorgraden werden opgericht!

In deze periode hebben de zorgraden indrukwekkende groei en succes laten zien, en verankerden ze hun rol en positie in de eerste lijn. Ondertussen zijn de zorgraden niet meer weg te denken als vaste waarde binnen de eerste lijn. Zeg maar: onmisbare méérwaarde.

De medewerkers en bestuurders van VIVEL willen de zorgraden van harte feliciteren met hun prestaties en succesvolle samenwerkingen.

Proficiat, zorgraden!

Bekijk hieronder onze videoboodschap

23 juni 2023 – Dag van de Mantelzorg: Vlaams Mantelzorgplan haalt mantelzorg uit de schaduw

Mantelzorgers zijn een essentiële schakel in ons zorgsysteem. Meer nog: ze zijn onmisbaar, maar nog vaak onzichtbaar. Om hier verandering in te brengen, bundelen de zes erkende mantelzorgverenigingen, het Vlaams Expertisepunt Mantelzorg, het Vlaams Instituut voor de Eerste Lijn (VIVEL) en WVLManteltmee voor het eerst hun krachten. Op 23 juni, tijdens de Dag van de Mantelzorg, willen ze mantelzorgers een pluim geven en bestaande ondersteuningsmogelijkheden en acties voor mantelzorgers in de kijker zetten.

Het Vlaams mantelzorgplan zal een focus leggen op o.a. psychische ondersteuning voor mantelzorgers en zal werkgevers, scholen en zorgverleners aansporen om meer aandacht te hebben voor mantelzorg.

Voor 1 op 3 is de zorg meer dan alledaags

‘Zorgen voor’ doen we allemaal, elke dag, zonder dat we er veel over moeten nadenken. Maar voor een op de drie Vlamingen is die zorg meer dan alledaags. Mantelzorgers zijn geen professionele hulpverleners en geen vrijwilligers, maar nemen wel een belangrijke en onmisbare rol op in de zorg en ondersteuning voor een naaste die ziek, psychisch kwetsbaar of hulpbehoevend is. Zo ondersteunen ze een partner, een ouder, een kind, een broer of zus, een vriend of buur. De zorg die mantelzorgers – jong én oud – opnemen, varieert van helpen met boodschappen, maaltijden en wassen, tot het bieden van mentale steun. Ze doen dit vaak uit noodzaak, maar vooral uit liefde. Mantelzorgers worden niet voor niets de stille helden van de zorg genoemd.

Veel mantelzorgers beseffen niet dat ze mantelzorger zijn of welk ondersteuningsaanbod er vandaag al bestaat. Hun inzet wordt daarnaast nog te vaak als vanzelfsprekend beschouwd en dus onvoldoende (h)erkend door hun omgeving en door professionele zorg- en hulpverleners, werkgevers, leerkrachten,… Door een groter bewustzijn rond het thema te creëren, verhoogt het begrip en de ondersteuning wanneer mantelzorgers hun rol combineren met andere facetten van hun leven. Want vanzelfsprekend is mantelzorg allesbehalve. Uit de Zorgenquête van het Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (2021)1 blijkt dat 7 op 10 Vlamingen mantelzorg combineert met betaald werk. Ook 63% van de jonge mantelzorgers (18-25 jaar) volgt een opleiding. De zorg voor zichzelf wordt bij mantelzorgers al snel ondergeschikt. Zo ervaart 18% onvoldoende tijd voor zichzelf en 12% onvoldoende tijd voor het eigen gezin, vanwege de zorg en ondersteuning die men biedt.1

Mantelzorg verdient een pluim

Het hele jaar door zetten mantelzorgverenigingen zich in om mantelzorgers te begeleiden en ondersteunen. Dit doen ze door het organiseren van verschillende infosessies, het verbinden van lotgenoten, het bieden van een luisterend oor, …én het organiseren van Dag van de Mantelzorg. Op 23 juni slaan de zes erkende mantelzorgverenigingen, het Vlaams Expertisepunt Mantelzorg, het Vlaams Instituut voor de Eerste lijn en WVLManteltmee de handen in elkaar. Enerzijds om Vlaanderen warm maken om een mantelzorger in de buurt te bedanken. Anderzijds om de bestaande ondersteuningsmogelijkheden breder bekend te maken. Zo is er een gezamenlijke website opgericht met alle nuttige informatie voor mantelzorgers: www.dagvandemantelzorg.be. Op de website kunnen mensen naar aanleiding van Dag van de Mantelzorg een kaartje downloaden en mantelzorgers de pluim sturen die ze verdienen.

“Vandaag geef ik graag in het bijzonder een pluim aan alle mantelzorgers. Zij bieden belangeloos de beste zorgen aan een naaste, maken hiervoor tijd vrij… en dat is niet altijd evident. Het Vlaamse mantelzorgplan zet in op het herkennen en erkennen van de mantelzorgers. De uitrol van dit plan is volop bezig, het moet ervoor zorgen dat mantelzorgers de nodige erkenning en waardering krijgen. Want dat verdient elk van hen. Zij bieden belangeloos de beste zorgen aan een naaste, maken hiervoor tijd vrij. Dat is niet altijd evident. Daarom willen we hen via het Vlaams mantelzorgplan voldoende ondersteunen door in te zetten op een goede verbinding met professionele zorg en aandacht voor de combinatie zorgen en werken. Via de nieuwe website bundelen we ook alle info en hulp.”

Vlaams minister van Welzijn Hilde Crevits Tweet

Mantelzorg in cijfers

1 op de 3 Vlamingen van 18 jaar en ouder verleent of verleende mantelzorg in het afgelopen jaar.
21% van de Vlaamse jongeren in de leeftijdsgroep van 11 tot 18 jaar (of 119.000 jongeren) woont bij een persoon met een langdurige ziekte of beperking. 5% van de Vlaamse jongeren zorgt minstens 4u per week voor een persoon met een langdurige ziekte of beperking wat overeenkomt met 27.253 jongeren in de leeftijdsgroep van 11 tot 18 jaar.
67% van de mantelzorgers verleent minder dan 10 u/week hulp en ondersteuning, 19% tussen 10u-20u/week, 11% tussen 21u-60u/week en 3% meer dan 60u/week. Bij de 65-plussers en lager opgeleiden zien we dat zeer intensieve mantelzorg bieden, meer voorkomt.
Als alle uren die mantelzorgers aan hulp spenderen zouden worden betaald, dan betekent dat een jaarlijkse kost van 11,38 miljard euro.

Bronnen – Willems,A., Bracke, M..,Mortelmans,D., Declercq,A.,.De Koker, B. & Heylen, L (2021). Technisch rapport Zorgenquête 2021 (EF63) Universiteit Antwerpen//Bronselaer,J .• Demeyer,B., Vandezande, V., Dockx,J.,Denies,K., Dierckens.M., & Detaruelle, K. (2021).Jonge mantelzorgers in de kijker. Resultaten en aanbevelingen vanuit drie onderzoeksrapporten. Vlaamse overheid, Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin.//Desmedt, M., Bergs,J., Vertriest, S., Hellings.J., Petrovic, M., & Vandïjck, D. (2016). De economische waarde van mantelzorg en de financiële impact ervan op de ziekteverzekering. Universiteit Hasselt.

Nieuw Vlaams Mantelzorgplan

Naast (h)erkenning is er een grote nood aan betere ondersteuning en begeleiding van mantelzorgers. Tot enkele jaren geleden was er in Vlaanderen geen geïntegreerd mantelzorgbeleid. VIVEL voerde – in samenwerking met onderzoekers verbonden aan de Academie Voor De Eerste Lijn, mantelzorgers zelf, maar ook met experten uit verschillende domeinen zoals werk en onderwijs – onderzoek naar hoe een Vlaams Mantelzorgbeleid eruit zou moeten zien. Het onderzoek leidde tot een aantal beleidsprioriteiten die op hun beurt geleid hebben tot het nieuw Vlaams mantelzorgplan 2022-2024.

De uitvoering van het plan wordt gecoördineerd door het Vlaams Expertisepunt Mantelzorg, ingekanteld bij VIVEL. Met onze coördinatie zetten we sterk in op samenwerking en betrokkenheid van verschillende organisaties, beleidsdomeinen en -niveaus. Samen met partners vanuit Onderwijs, Opgroeien, Werk, Jeugd, geestelijke gezondheidszorg, Zorg en Welzijn streven we naar brede implementatie en maatschappelijk draagvlak voor het nieuw Vlaams mantelzorgbeleid.

“In het co-creatieve traject voor de ontwikkeling van het Mantelzorgplan werden de krachten van verschillende organisaties gebundeld. We ondervinden de gezamenlijke impact van deze samenwerking, en willen die dan ook verder inzetten voor de uitvoering van het plan. Samen maken we een vuist om mee op de tafel te slaan, om zo nadrukkelijk aandacht te vragen voor mantelzorgers in Vlaanderen.”

Karel Hermans, Vlaams Expertisepunt Mantelzorg Tweet

Er werden na prioritering vijf projecten uitgewerkt door de zes erkende mantelzorgverenigingen en het Vlaams Expertisepunt Mantelzorg. De Vlaamse Overheid investeert 1 miljoen euro aan relancemiddelen om deze projecten de komende twee jaar uit te voeren, samen met talrijke partners:

Mantelzorgbeleid op het werk

Eén op drie Vlamingen is mantelzorger, en zeven op tien combineert dit met een job. De kans is dus groot dat minstens één van jouw collega’s geconfronteerd wordt met deze evenwichtsoefening. Dit project sensibiliseert onder andere werkgevers en personeelsdiensten om aandacht te hebben voor mantelzorgers op de werkvloer. Naast infosessies en opleidingen worden ‘A tot Z’-begeleidingstrajecten ontwikkeld, die werkgevers ondersteunen bij het installeren van een mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid.

Mantelzorgondersteuning bij scharniermomenten

Scharniermomenten in de zorg, zoals een opname in een ziekenhuis of woonzorgcentrum, zijn ook voor de mantelzorger ingrijpende momenten. Toch worden ze op deze cruciale momenten, wanneer ze met veel vragen zitten, vaak vergeten. Dit project wil zorgprofessionals sensibiliseren en de tools aanbieden om mantelzorgers zoveel mogelijk te betrekken bij het zorgproces en beslissingen over de zorg van hun naaste.

Jonge mantelzorgers

Jonge mantelzorgers moeten net als andere jongeren kunnen deelnemen aan alle facetten van het leven. Er wordt in dit project ingezet op sensibilisering en het uitrollen van projecten in het onderwijs, waardoor jonge mantelzorgers in deze dagelijkse context beter (h)erkend en ondersteund worden. Via sensibiliseringscampagnes vergroot men de zichtbaarheid van jonge mantelzorgers in de maatschappij.

Psychologische begeleiding bij mantelzorgers

Mantelzorgers zijn de stille helden van de zorg. Vaak iets té stil. Ze schenken hun aandacht aan de noden van de degene voor wie ze zorgen en zien dat als vanzelfsprekend, maar ook hun draagkracht kent zijn grenzen. Dit project sensibiliseert rond de bespreekbaarheid van psychische noden bij mantelzorgers en voorziet in laagdrempelige vormen van psychosociale ondersteuning.

Optimalisatie van de website mantelzorgers.be

Mantelzorgers zien niet langer het bos door de bomen van verlofstelsels, premies en statuten die verspreid zitten over verschillende instanties. Met de vernieuwing en promotie van de website www.mantelzorgers.be, wordt voorzien in een centraal informatiepunt dat basisinformatie rond mantelzorg toegankelijk en helder bundelt.

Opleiding Organisatienetwerken

Samen brengen, samen werken, verbinden, delen en verstreken om vooruit te gaan. Het vat het idee van organisatienetwerken bevattelijk samen. We berichtten hierover reeds uitvoerig in een vorige post: Opleidingstraject ‘organisatienetwerk’ in de kijker – VIVEL

Het hervormingstraject ‘Slagkrachtige zorgraden’ legt veel nadruk op de zorgraad als organisatienetwerk. En dus zette VIVEL in samenwerking met Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) en Over de Muur een opleidingstraject op poten.

Wij liepen een voormiddag mee met de opleiding, waar handvaten en methodieken de revue passeren.

Bekijk hier de reportage:

VIVEL aanwezig op International Conference on Integrated Care (ICIC) 2023

We namen deel aan de International Conference on Integrated Care (ICIC) 2023, die dit jaar plaatsvond op 22-24 mei te Antwerpen. Dit belangrijke evenement brengt zorgprofessionals en experts van over de hele wereld samen om kennis en inzichten te delen over geïntegreerde zorg. De conferentie biedt niet alleen een platform voor kennisuitwisseling, maar ook voor waardevolle netwerkmogelijkheden.

5 thema’s werden als leidraad vooropgesteld:

Verandermanagement op alle niveaus
Persoonsgerichte zorg met focus op doelen en noden
Samenwerking als succesfactor voor geïntegreerde zorg
Iedereen zorgt mee: zorg verankeren in de buurt
Bevolking als hefboom om geïntegreerde zorg te ondersteunen

De conferentie wordt inhoudelijk gevuld aan de hand van ingediende abstracts. 280 van de 782 abstracts, ofwel 36%, werden ingezonden vanuit België.

Team VIVEL aan het woord

Onze directeur, Caroline Verlinde, opende mee de debatten tijdens de plenaire openingssessie.

Daarnaast was zij als co-chair een actieve deelnemer aan volgende 3 sessies:

End of Life Care and Palliative Care as a model of person-centred integrated care – In collaboration with Palliative Care SIG (Live Streamed to Virtual Platform)
Better mental health care and support services
Valuing Evaluation in the Implementation Process

It's all about convincing different levels at the same time. De geesten rond doelgerichte zorg zijn gerijpt op het terrein en in het beleid, nu is het zaak om de processen hier mee op te enten.

Caroline Verlinde - directeur VIVEL

Ook onze onafhankelijke bestuurder Prof. De Maeseneer leidde de eerste plenaire sessie in en gaf een historische kijk op de evolutie naar persoonsgerichte en geïntegreerde zorg. Hierbij maakte hij linken naar de sociale beweging uit ‘69, impact op patiënten(rechten), het ontstaan van de biopsychosociale visie op zorg, het belang van buurtgerichte zorg en finaal het ontstaan van doelgerichte zorg met Jim Mold als grondlegger.

Collega’s Sjoert en Karel zaten op hun beurt een workshop voor.

Zo deelde Sjoert de ervaringen uit Vlaanderen met de Scirocco Maturity Matrix.

Karel begeleidde samen met Artevelde Hogeschool, Steunpunt Thuiszorg I-Mens en ELZ Brugge de workshop rond de participatie van de PZON in het bestuur en projecten van de zorgraad. ELZ Brugge stelde de betrokkenheidstool voor. Karel sloot af met de voorstelling van de ‘Handleiding: Participatie van de persoon met zorg- en ondersteuningsnood in de werking van de zorgraad.’

Vorige afbeelding.

Volgende afbeelding

Vlaanderen op de kaart van geïntegreerde zorg

Meer dan 500 deelnemers uit Vlaanderen lieten zich inspireren en gaven via hun vele lezingen en workshops ook inspiratie aan de rest van de wereld, want Vlaanderen doet het niet slecht op vlak van geïntegreerde zorg! Ministers Crevits en Vandenbroucke op de tandem zetten de interfederale samenwerking extra in de verf. We kijken dan ook hoopvol uit naar het interfederaal plan geïntegreerde zorg waar momenteel hard aan gewerkt wordt.

Dat werd ook duidelijk bij de uitreiking van de IFIC awards. Ri de Ridder schoot de hoofdvogel af met zijn Lifetime Achievement Award als vurig pleitbezorger voor geïntegreerde zorg. Pijnpunt vzw kreeg de prijs van het jaar met zijn voorstelling van Doelzoeker als tool voor doelgerichte zorg en LUCAS kreeg de prijs voor hun samenwerking met PZON en mantelzorgers bij de ontwikkeling van digitale tools die ingezet worden in ‘blended care’ en hulp bieden in de uitdagingen naar meer geïntegreerde zorg.

Team VIVEL als aandachtige toeschouwer

Het was een inhoudelijk boeiend en prachtig georganiseerd congres. Onze welgemeende felicitaties aan het Agentschap Zorg en Gezondheid! De intensieve voorbereidingen in samenwerking met IFIC, Visit Flanders en de vele stakeholders op het terrein (waaronder VIVEL) hebben voor een congres gezorgd waar zowel beleid, onderzoek als werkveld meer dan zijn gading kon vinden. Het evenement bood een overvloed aan leerzame presentaties, boeiende discussies en interactieve workshops. Onze collega’s waren enthousiast om hun inzichten te delen en te leren van anderen.

We zijn geïnspireerd door preventieve zorginitiatieven uit verschillende landen, zoals het zorgpad in Oostenrijk, de integratie van methodieken in Catalonië en het Making Every Contact Count programma in Ierland. Dit bevestigt opnieuw de cruciale rol van eerstelijnsactoren in preventie.

Elien Geeraertsstafmedewerker preventie

Wat mij vooral opgevallen is tijdens de conferentie is dat er heel erg actief werd nagedacht, gedebatteerd, uitgewisseld over strategieën om geïntegreerde zorg te kunnen realiseren. Daardoor viel het ook op dat de uitdagingen vaak niet zo verschillend zijn tussen landen, regio’s, projecten.

Hannelore Stormsstafmedewerker preventie

We kijken ernaar uit om de opgedane inzichten en kennis van ICIC 2023 te benutten en samen verder te groeien.

Lie Verrijssenstafmedewerker welzijn en provinciaal aanspreekpunt Limburg

De rol van de persoon, de mantelzorger is essentieel voor het slagen van geïntegreerde zorg. En daar zijn we allemaal van overtuigd. Lijkt eenvoudig, maar is het niet altijd. Op de conferentie werd hier terecht veel aandacht aan besteed. Mooie voorbeelden gezien uit het buitenland, maar ook in Vlaanderen. Nu zorgen voor een brede uitrol.

Karel HermansCoördinator Persoon en Diens Omgeving

Update toolbox ‘RIZIV-conventie: psychologische zorg in de eerste lijn’

Naar aanleiding van het afgelopen webinar ‘Psychologische zorg in de eerste lijn – de kracht van samenwerking’ heeft de toolbox ‘RIZIV-conventie: psychologische zorg in de eerste lijn’ een update gekregen.

Wat is het doel van deze toolbox?

In deze toolbox verzamelen we alle info die je als zorg- en welzijnsprofessional helpt bij de implementatie van de RIZIV-conventie psychologische zorg in de eerste lijn.

Je komt te weten:

wat RIZIV-conventie psychologische zorg in de eerste lijn en de rol van de netwerken geestelijke gezondheidszorg en de zorgraden hierin is.
welk communicatiemateriaal er beschikbaar is per Netwerk GGZ rond de conventie, op maat van burgers, psychologen/orthopedagogen en verwijzers
waar we eind april 2023 staan met betrekking tot de uitrol van de conventie en hoe de samenwerking tussen zorgraden en de netwerken verloopt
hoe je de zorg voor jouw patiënten/cliënten die nood hebben aan psychologische zorg op de eerste lijn kan versterken
wat de contactgegevens van lokale coördinatoren zijn

Zodra er nieuwe info beschikbaar is, vullen we deze toolbox aan.

Als je een medewerker of bestuurder bent van de zorgraad, dan heb je ook toegang tot onze toolbox over de RIZIV-conventie specifiek voor zorgraden.

Kristof Vanden Berghe volgt Gerrit Rauws op als voorzitter VIVEL

Vandaag, 5 mei, werd Kristof Vanden Berghe als nieuwe voorzitter verkozen van het Bestuursorgaan van VIVEL.

VIVEL vzw is een erkende partnerorganisatie van de Vlaamse Overheid en heeft een Algemene Vergadering en een Bestuursorgaan. Beide zijn samengesteld uit een vertegenwoordiging vanuit:

zorg
welzijn
lokale besturen
personen met een zorg- en ondersteuningsnood
mantelzorgers
Vlaamse Kennis- en expertisecentra
de ziekenhuizen.

Het voorzitterschap van het bestuursorgaan en de algemene vergadering is in handen van een onafhankelijke voorzitter, wat de neutraliteit van VIVEL garandeert.

Gerrit Rauws, directeur van de Koning Boudewijnstichting, nam deze taak op zich sinds de oprichting van VIVEL begin 2019. Hij kondigde in het Bestuursoverleg van december 2022 aan zijn mandaat neer te leggen. Daarop werd door het Bestuursorgaan een procedure opgestart om het profiel van de ideale voorzitter op te stellen en vervolgens een nieuwe voorzitter te zoeken.

Kristof Vanden Berghe werd aangezocht om deze opdracht op te nemen en werd vervolgens met unanimiteit verkozen door het bestuursorgaan. Hij zetelde tot heden reeds in het Bestuursorgaan van VIVEL als vertegenwoordiger van de Vereniging voor Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) in de cluster Lokale Besturen. Aangezien in het Besluit van de Vlaamse Regering op VIVEL beschreven staat dat een onafhankelijk lid een lid is dat niet afkomstig is uit de lid-organisaties of uit de Vlaamse overheid, legde Kristof zijn mandaten binnen de VVSG en ook als vertegenwoordiger van de VVSG binnen VIVEL neer.

Bedanking Gerrit Rauws

Vanuit het Bestuursorgaan en team VIVEL danken we de gepassioneerde gids die Gerrit was tijdens zijn mandaat. Hij loodste VIVEL met brio door zowel de opstart als door de woelige coronastorm. Gerrit werkte daarbij steeds verbindend met het voltallige bestuursorgaan, en complementair met directeur Caroline Verlinde.

We wensen Kristof Vanden Berghe heel veel succes met de nieuwe uitdaging als voorzitter van VIVEL.

Adres: Koning Albert II-laan 35, 1030 Brussel

Auteur: Vivel