Care Council crucial role in combating COVID-19
De zorgraden, met hun netwerk van zorg-, welzijnsactoren en lokale besturen, spelen een belangrijk rol in het beheersen van COVID-19. Preventie, ondersteuning, contactopsporing en brononderzoek zijn hierbij cruciaal. Het Agentschap Zorg en Gezondheid. schreef een leidraad ‘Beheersen van COVID-19 heropflakkering’ voor de zorgraden.
Vaccinatiestrategie burger
Bij de vaccinatiestrategie krijgen de zorgraden eveneens een belangrijke rol en dit in nauw overleg met de lokale besturen. Samen staan ze voor de opdracht om vaccinatiecentra te installeren, rekening houdend met de lokale mogelijkheden.
Daar waar lokale besturen een belangrijke logistieke opdracht krijgen, zorgen zorgraden via hun netwerk voor de nodige medische en farmaceutische ondersteuning. Hiervoor doen zij een beroep op de zorgaanbieders uit de eerste lijn.
Daarnaast heeft de zorgraad de belangrijke opdracht om, samen met de logo’s, in te zetten op sensibilisering van de bevolking rond vaccinatie. Hierbij blijven ze specifiek aandacht hebben voor moeilijk te bereiken groepen en verenigen ze expertise en kennis om deze groepen aan te spreken en op maat informatie te geven omtrent vaccinatie.
3 prioritaire opdrachten voor de zorgraden
- Beheersen van uitbraken
- Solidariseren van het aanbod en preventie van uitbraken
- Sensibiliseren van de populatie en zorgaanbieders – draagvlak voor contactonderzoek vergroten
Opdracht 2 en 3 zijn minstens even belangrijk als opdracht 1, juist omdat de zorgraden de lokale context van bepaalde bevolkingsgroepen, wijken, buurten … kennen en hen kunnen blijven sensibiliseren en motiveren.
Voor deze opdrachten heeft iedere zorgraad een COVID-19-team opgericht, met daarin een teamleider en medische experten.
Opdracht 1: beheersen van uitbraken – bron- en contactonderzoek

Samen met het Agentschap Zorg en Gezondheid en de lokale besturen controleren de zorgraden belangrijke clusters van COVID-19-uitbraken.
Bekijk hier de webinar van 4 augustus over de rol van de zorgraden en huisartsen in lokaal bron- en contactonderzoek, of download de presentatie.
De Vlaamse controletoren COVID-19 binnen de Zorgatlas van Zorg en Gezondheid is een online toepassing die toont waar in een stad of gemeente patiënten met COVID-19 zich bevinden. Teamleiders van het COVID-19–team van de zorgraden, medische SPOCS, burgemeesters, gouverneurs en noodambtenaren hebben toegang tot deze toepassing.
Hierbij de handleiding van de controletoren met updates.
Opdracht 2: Solidariseren van het aanbod – afstemmen van vraag en aanbod
Bij een uitbraak in een voorziening is het belangrijk dat de zorgraad snel gecontacteerd wordt. En omgekeerd moeten zorgraden voorzieningen, die in wijken liggen waar een uitbraak heerst, proactief contacteren.
Het is belangrijk om als zorgraad vraag en aanbod snel op elkaar af te stemmen in overleg met de voorziening en het eigen netwerk.
Er zijn 3 mogelijke pistes:
1. Bekijken of er in de voorziening voldoende ervaring is om een uitbraak aan te pakken.
2. Het ziekenhuis binnen de regio aanspreken en bekijken hoe samenwerking mogelijk is.
3. Contact opnemen met het team infectieziekten en/of de zorginspectie als stap 1 en 2 onvoldoende blijken.

Communicatie tussen voorziening en COVID-19-team
Een duidelijke communicatielijn tussen de voorziening en het COVID-19–team van de zorgraad is noodzakelijk. Alle coördinatoren van de COVID-19–teams zijn daarom gevraagd om contact op te nemen met alle residentiële zorg- of welzijnsvoorzieningen binnen hun eerstelijnszone(s).
Psychosociale ondersteuning
Om meer aandacht te kunnen geven aan psychosociale ondersteuning, zijn mobiele teams van de centra voor geestelijke gezondheidszorg opgericht. Zij richten zich met name tot residentiële voorzieningen die deze ondersteuning zelf tijdelijk niet kunnen organiseren.
Zorgraden kunnen de mobiele teams voorstellen om prioritair aandacht te geven aan een aantal voorzieningen. Ook kunnen zij de mobiele equipes leiden naar de voorzieningen die nood hebben aan bijkomende opleiding, instructies, plan van aanpak, goede praktijkvoorbeelden …
Opdracht 3: sensibiliseren van de populatie en de zorgaanbieders – ondersteuning door Vlaamse logo’s

Preventie is de basis om de COVID-19–pandemie te bestrijden. Samenwerking met het samenwerkingsverband voor locoregionaal gezondheidsoverleg en -organisatie (Logo’s) en het COVID-19–team is hiervoor noodzakelijk. In overleg met Zorg en Gezondheid zijn Logo-medewerkers tijdelijk ingeschakeld bij zorgraden met een tekort aan mankracht.
De medewerkers van het Logo versterken de COVID-19–teams voor opdrachten die aansluiten bij hun werking. De Logo’s zetten maximaal in op sensibilisering en communicatie over de richtlijnen inzake veiligheidsmaatregelen en het contactonderzoek, met extra aandacht voor risicopopulaties en kwetsbare doelgroepen.
Ga naar de site van de Vlaamse Logo’s .
E-Learning Gezond Leven
Gezond Leven ontwikkelde een aantal e-learnings over mogelijke redenen voor het niet opvolgen van de COVID-19-maatregelen en over hoe je verschillende doelgroepen kan sensibiliseren via motiverende boodschappen, acties en campagnes.
Je kan ze hier bekijken